Ervaringen die verwerkt moeten worden.
Bijna ieder mens komt in zijn leven wel eens voor de
opgave te staan om pijnlijke of verdrietige ervaringen
te verwerken.
Dat houdt in dat je net zo lang met bepaalde ervaringen
bezig moet zijn, totdat je ze kunt aanvaarden en
daarmee ook loslaten.
Je zou verwerken een vorm van geestelijk verteren
kunnen noemen. En pas als alle pijn en teleurstelling is
verteerd, kun je loslaten.
Als je bijvoorbeeld op jonge leeftijd een van je ouders
verliest, is dat een ingrijpende ervaring die verwerkt moet
worden. De manier waarop je die ervaring (bewust of
onbewust) verwerkt, is zelfs bepalend voor de manier
waarop je later in het leven komt te staan.
Ook in ons latere leven doen zich allerlei ingrijpende
gebeurtenissen voor die we moeten verwerken, willen we
met een zekere openheid en onbevangenheid in het leven
blijven staan.
Een scheiding, de dood van een geliefde, een ziekte,
een kind dat zijn eigen weg wil gaan en geen contact met
jou als ouder meer wil hebben: het zijn allemaal ervaringen
die verwerkt moeten worden.
Pas als je die ervaring ook écht verteerd en verwerkt hebt,
kun je deze loslaten en verder gaan met je leven.
Ook als je gaat sterven en bewust naar de dood toeleeft,
moet dat verwerkt worden.
Maar juist dan wordt heel duidelijk of je dat in je leven al
geleerd hebt: verwerken en loslaten.
Er zijn mensen die de pijnlijke ervaringen van hun leven
verdrongen hebben. Gewoon, omdat het hen te zwaar viel
om zich die ervaringen bewust te maken en stap voor stap
te doorleven. Ze hebben als het ware een muur om hun hart
gebouwd, waarachter de pijn verborgen bleef.
Wie dat deed zal, zo blijkt uit de praktijk, niet zo gemakkelijk
kunnen sterven: de verharding (muur) maakt het loslaten van
het aardse leven zoveel moeilijker. Alleen al daarom:
om straks gemakkelijk(er) te kunnen sterven, is het belangrijk
de levensles van verwerken en loslaten ook écht te leren.
Vluchten en verdringen
Het verwerken of verteren van je ervaringen vergt veel
ziele-arbeid: je moet in stilte, zonder dat anderen het zien
of beseffen, innerlijk hard werken. Je mag zelfs zeggen dat
deze innerlijke, geestelijke arbeid meestal zwaarder is dan
ons dagelijkse werk.
Het is overigens niet alleen zwaar werk, maar ook pijnlijk
en eenzaam: er zijn maar zo weinig mensen die écht beseffen
waar je doorheen gaat. Daarom is het niet zo vreemd dat
nogal wat mensen kiezen voor wat een gemakkelijker weg
lijkt: het verdringen of wegdrukken van de ervaringen of
gebeurtenissen die pijn doen. De keuze om de emoties
(waarmee die pijnlijke ervaringen gepaard gingen) te verdringen,
wordt meestal onbewust gemaakt, zonder erover na te denken.
De keuze bijvoorbeeld om je te storten op je werk en elke vrije
minuut meteen weer in te vullen. Of om te vluchten in de roes
van alcohol of drugs. Anderen kiezen voor bepaalde sportactiviteiten
om niet naar binnen te hoeven kijken en niet
stil te hoeven staan bij de emoties die daar leven.
Maar wanneer je een dergelijke keuze maakt, leef je niet
echt: je bent eigenlijk voortdurend op de vlucht voor jezelf.
Maar wie vlucht voor zichzelf en het contact met het eigen
innerlijk verliest, verliest ook het echte contact met anderen.
Als jij je eigen innerlijk afsluit, zullen anderen immers ook
nooit jouw innerlijk kunnen aanspreken of bereiken.
De eerste stap: kiezen voor verwerken
Hans Stolp