Aan het begin van dit nieuwe jaar, op mijn eerste werkdag, kijk ik vooruit. Wat verwacht en hoop ik dit jaar? Waar liggen mijn uitdagingen?

2020 is een jaar geweest van rouw, verlies en verdriet. We hebben allemaal moeten schakelen. Thuis werken. Teams en Zoom deden hun intrede. Thuiswerken combineren met schooltaken van je kinderen. Je bent je baan kwijt, ondernemers moeten hun winkels sluiten, het bedrijf failliet. Toekomstplannen zijn veranderd, angst om ziek te worden, stress, eenzaamheid. Een geliefde verloren aan corona, geen afscheid kunnen nemen van een geliefde, rouw die extra lastig is als je nauwelijks mensen mag ontvangen of niet mag knuffelen. We hebben zo’n behoefte aan menselijk contact! We worden allemaal aangesproken op onze veerkracht en om de moed niet te verliezen. We hebben geleerd dat er andere veel belangrijkere zaken zijn zoals knuffelen, een kus, een arm om je schouder, gezondheid en aandacht voor je naasten. Dat de geluksmomentjes andere geluksmomenten waren dan voorheen. Blijft de zorg toegankelijk? Wordt 2021 het jaar van de hoop? Van licht aan het einde van de tunnel?

Allereerst hoop ik dat ik al het goede van 2021 mee kan nemen. De liefde, de verbondenheid, het zelf-verantwoordelijk-zijn-voor-je-geluksgevoel, de mensen die me dierbaar zijn, de vanzelfsprekendheid om oog en aandacht te hebben voor hen die het moeilijk hebben, ziek, eenzaam of in rouw zijn. Om klaar-te-staan-voor-mijn-medemens, het ook op afstand nabij kunnen zijn. De fijne herinneringen en dankbare momenten, de rust en ruimte van mijn tuin en mijn woonomgeving in deze prachtige Achterhoek. Het kunnen verbinden met mezelf, nodig om de balans goed te houden tussen werk en privé. Dankbaarheid wat mensen voor mij hebben gedaan, dat ik hun hulp mag inroepen. Het vertrouwen dat ik van mijn cliënten en families heb gekregen om mee te lopen op hun pad om ze sterker los te laten of om samen een goed en warm laatste afscheid vorm te geven. Misschien wel juist door corona, waar uitvaarten in kleine kring moeten georganiseerd, is met creativiteit en het benadrukken van verbinding en verbondenheid de herinneringsdienst extra waardevol, liefdevol en warm. En vooral heel eigen.

Wat wil ik niet meenemen? Leven vanuit een gevoel van dreiging. Voor het virus. Dat ik dierbaren zou kunnen verliezen. De onzekerheid nu de 8 Achterhoekse gemeentes procedures voor de aanbesteding (Wmo en Jeugdwet) rigoureus veranderen en het niet duidelijk is wat dat voor mij en mijn bedrijf betekent. De onzekerheid vanuit de beroepsvereniging, die voor mij de contracten voor gedeeltelijke vergoeding met zorgverzekeraars regelt, nu de eisen worden aangescherpt. Wil en kan ik daaraan voldoen?

Dit jaar zal er veel duidelijk worden. In ieder geval neem ik uit 2020 mee de plannen die langzaam vorm krijgen, het plezier en de moed die ik gevonden heb in dit proces van veranderingen. Het heeft me ook veel inzichten gegeven, dat ik me mag overgeven aan het proces waarin ik geen controle heb, en er op mag vertrouwen dat er een vorm komt die bij me past. Dat ik op eigen kracht de afgelopen 6 jaar veel heb opgebouwd en ik die energie en dat vertrouwen meeneem in 2021.

Het afgelopen jaar kan ik vergelijken met de rouwfases:
• paniek, ongeloof, geschokt:
– paniekgevoelens, voor het virus omdat ik zelf risicopatiënt ben
– het ongeloof dat buitenstaanders over mijn bedrijf beslissen; veranderplannen waarin ik even kwijt was waar mijn talenten liggen en wat ik beteken voor cliënten
– geschokt van de verhalen waarin geen afscheid genomen kan worden van een geliefde die aan corona is overleden of waar je niet/nauwelijks op bezoek kan als iemand besmet in het ziekenhuis/verpleeg/verzorgingstehuis ligt
– geraakt door de verhalen die cliënten vertellen, vanuit de lotgenotengroepen of de eigen ‘luisterlijn’ die ik in maart in het leven heb geroepen. Eenzaamheid, geen goed afscheid hebben kunnen nemen, de huidhonger omdat we niet meer mogen knuffelen
• ontkenning:
ontkenning in allerlei vormen; dat het niet waar is dat COVID-19 rondwaart tot ontkenning van mezelf/mijn talenten waardoor er twijfel ontstond in de hoop dat het eigenlijk niet waar is dat er zoveel veranderingen spelen en het liefst ongedaan worden gemaakt
• weerstand:
ongeloof, boosheid, twijfel
Totdat ik ging ‘doen’, in actie kwam waar ik wel mijn kracht, talenten en mijn nabij-zijn kon gaan inzetten:
• aanvaarding, loslaten, accepteren
leven om te genieten, te leven vanuit positiviteit en kracht, van mogelijkheden en uitdagingen (ipv barrières en onmogelijkheden)
• integratie en betekenis geven
nieuwe energie, vooruitkijken, draagkracht en draaglast zijn meer in evenwicht en ik kan er vrijuit tussen door bewegen
Niet dat het altijd makkelijk is als voor mij de hobbel even te groot is en mijn hoofd en gevoel niet matchen. Dat is eigen aan rouw. Ook ik ben mens. Er komen steeds weer nieuwe momenten waarin ik het even niet meer weet en de kracht en energie zoekende is. Dat mag, al mag ik nog meer leren dan mee te bewegen ipv in de weerstand te gaan zitten. 2021 zal veel duidelijkheid geven. Of de vaccins werken en het R-getal zal dalen. Het virus misschien wel wordt verslagen. Er duidelijkheid komt hoe mijn bedrijfsvorm er in 2022 uit ziet.
Er is één zekerheid: ik ben ik, ik heb mijn eigen bewustwordingsproces én heb mezelf altijd bij me. Die kwetsbare kant neem ik weer mee in mijn werk. Dat cliënten mogen leren te omarmen waar zij bang voor zijn, hun emoties mogen durven voelen, in hún kracht gaan staan, weten waar ze hun aandacht op willen richten en wat los mag worden gelaten. Ik loop naast hen, als vast baken (secure base) waarin ze welkom zijn met hun (coach)vragen en kwetsbaarheid. Om te leren heen en weer te bewegen (schommelen) tussen hun rouw/hulpvraag en de verlieservaring.

Mijn thema wordt dit jaar: vertrouwen. Vertrouwen in het proces – dat het loopt zoals het lopen moet, en vertrouwen op mezelf.

Wat neem jij uit 2020 mee naar 2021? En wat absoluut niet?
Welke uitdagingen wachten jou dit jaar of anders gezegd: wat wordt jouw thema dit jaar?
Ik wens je oprecht een gezond, gelukkig nieuw jaar 2021 en (zelf)liefde en veerkracht om te dragen!

Delen van dit blog mag, graag zelfs. Svp onder naamsvermelding van Esther Nijbroek, begeleiding bij verlies en rouw.